In juni bezocht ik voor de eerste keer de beroemde Cinque Terre aan de Ligurische Rivièra. Ik bracht een korte 4-daagse vakantie door in Monterosso al Mare, het meest noordelijke dorpje van het gebied dat bekend staat als de Cinque Terre. Vroeger werden dorpjes ook wel terre (landjes) genoemd en omdat er langs dit stukje kust 5 terre vlak bij elkaar op een rij liggen wordt het dus Cinque Terre (Vijf Landjes) genoemd.
Van noord naar zuid zijn de dorpjes Monterosso al Mare, Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore. Dit bijzonder mooie stukje kust dat zich uitstrekt tussen de havenplaats La Spezia en de badplaats Levanto werd in 1997 opgenomen in de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Voor de komst van de spoorlijn aan het einde van de 19de eeuw waren deze dorpen alleen te voet of per boot te bereiken.
Uiteraard had ik al veel gehoord over dit mooie gebied met zijn idyllische baaitjes, heuvels en prachtig heldere zee. Toen ik in de jaren ‘90 in Viareggio was, zag ik de veerboot al vertrekken naar deze landjes. Maar ik ben toen nooit gegaan. Spijt? Ja, want het massa toerisme heeft de Cinque Terre ondertussen ontdekt en 20 jaar geleden was het zonder twijfel een rustiger en authentiekere ervaring geweest.
Met zijn 1500 inwoners is Monterosso het grootste dorp van de Cinque Terre. Het bestaat uit het oude gedeelte met leuke smalle straatjes en het nieuwe gedeelte met vakantie appartementen dat erbij is gebouwd om de toestroom van toeristen onder te kunnen brengen. Het station ligt precies in het midden en de twee delen zijn door een (voetgangers)tunnel met elkaar verbonden. Tijdens mijn verblijf in Monterosso overnachtte ik in een appartement aan het einde van de hoofdstraat van het oude centrum Via Roma. Als je in het nieuwe deel verblijft, loop je in zo’n 20 minuten naar het oude dorp.
De vissersbootjes die hier ooit in het haventje aanlegden hebben plaats gemaakt voor plezierbootjes waarmee je tochtjes langs de kust kunt maken. De strandjes staan vol met parasols, restaurants bieden toeristen menu’s en ontbijt met bacon and eggs. Een Italiaan zou dat nooit eten! Toerisme vormt duidelijke de grootste bron van inkomsten voor de eens geïsoleerde en arme Cinque Terre. Toch wordt er ook nog steeds gevist, vooral op ansjovis dat een locale specialiteit is. Er worden op grote schaal citroenen verbouwd en de Cinque Terre produceert de kwaliteitswijn Sciachetrà.
Als je ’s morgens vroeg door het dorp loopt kom je de mensen tegen die hier altijd gewoond hebben, die hier geboren zijn. Ouderen, lopend of op de fiets, iedereen kent elkaar, ze roepen vrolijk buongiorno en maken een praatje.
Monterosso is een gezellig dorpje met een aantal leuke winkelstraatjes met restaurants, bars, en winkeltjes waar je kleding, locale specialiteiten en souvenirs kunt kopen. Zoals bijvoorbeeld een nieuwe hoed om je tegen de zon te beschermen. Heb je tijd om nog meer van het dorp te verkennen en ben je niet bang om trappen te lopen, neem dan de achteraf straatjes zoals Via Zuecca, Via Gioberti, Via Milite Ignoto en Via Buranco.
Eten en drinken
Graag had ik hier een lange lijst gepubliceerd van de beste plekken om iets lekkers te eten in Monterosso, maar helaas viel de kwaliteit van het eten ons erg tegen. Ik had van te voren met behulp van Tripadvisor een lijstje gemaakt met restaurantjes met een hoge score, maar eens te meer bleek het dat daar niet altijd blind op te vertrouwen is. Na een aantal best dure teleurstellingen besloten we om zelf maar boodschappen te doen (ook niet goedkoop trouwens) en in de tuin van ons appartement te eten.
Helaas kan ik dus maar een paar aanbevelingen doen:
Il Bocconcino – onder het station – De lekkerste vis en zeevruchten frituur die ik in lange tijd heb gegeten. Streetfood in een puntzak maar vers gefrituurd waar je bij staat. Een absolute aanrader.
San Martino Gastronomia – Via S. Martino 3 – open voor lunch en diner, hier kun je primi en secondi afhalen of aan een tafeltje eten. De pastagerechten worden klaargemaakt waar je bijstaat.
Gelato artigianale Il Golosone – Via Roma 17 – Ambachtelijke gelato van top kwaliteit.
Pizzeria La Pia – Piazza Giuseppe Garibaldi 13 – Voor een lekkere afhaal pizza moet je bij La Pia zijn, het ligt een beetje verstopt achter het plein met het gemeentehuis.
Pasticceria Bar Laura – Via Vittorio Emanuele 59 – Ontbijten met een cappuccino of versgeperste sinasappel en een lekker vers gebakje. Hier kun je de locale specialiteit torta Monterossina proeven. Je komt hier overigens niet voor de vriendelijke service.
Absolute afraders zijn:
Ristorante La Lampara Ciak waar prijs en kwaliteit niet tot elkaar in verhouding staan en waar de service gehaast is en op het onbeschofte af.
Pizzeria La Smorfia waar we de afhaalpizza’s weer terug zijn gaan brengen. Slechtste pizza ooit, schandalig. De pizzaiolo zei tegen de ober: “Geef ze hun geld maar terug want de klanten komen toch wel”.
Bezienswaardigheden
Torre Aurora en Chiesa di San Francesco
Het is een klein stukje klimmen naar de Torre Aurora, een 16de eeuwse toren die ooit deel uitmaakte van de vestingwerken die het dorp moesten beschermen tegen de aanvallen van Saraceense piraten. Hier vandaan kun je verder omhoog naar de 17de eeuwse San Francesco Kerk en het klooster van de Kapucijnen die bovenop de heuvel liggen. Tijdens de klim kun je op een gegeven moment de dorpjes Vernazza, Corniglia, Manarola en Riomaggiore alle vier in de verte zien liggen.
De kerk huist een aantal schilderijen en sculpturen, waaronder een schildering van de kruisiging dat wordt toegeschreven aan de 17de eeuwse Vlaamse schilder Antoon van Dyck.
Als je nog puf overhebt kun je nog verder omhoog naar het monumentale kerkhof dat achter het kloostercomplex ligt. Als je langs de andere kant dan vanwaar je gekomen bent weer naar beneden afdaalt kom je via het karakteristieke straatje Via Milite Ignoto weer terug in het dorp.
Chiesa di San Giovanni Battista
De Johannes de Doper Kerk in Monterosso stamt uit omstreeks de 14de eeuw en is duidelijk herkenbaar aan de gestreepte marmeren façade. In de kerk zijn o.a. bewaard gebleven een doopfont uit 1360 en verschillende schilderijen. Het grote altaar werd een stuk later in 1734 aan het interieur toegevoegd.
Bijzonder detail is dat de klokkentoren, net als de Torre Aurora bij de zee, in de 13de eeuw een uitkijktoren was. Twee honderd jaar later werd er een stuk bovenop gebouwd en werd het de klokkentoren van de kerk.
Oratorio Mortis et Orationis
Aan hetzelfde pleintje staat de Oratorio Mortis et Orationis. Deze broederschap, die zich in het zwart kleedde, stamde uit de 17de eeuw en hield zich bezig met de zorg voor weduwen, wezen en bood hulp aan schipbreukelingen.
Oratorio Santa Croce
De witte broeders van de Santa Croce Kerk beheerden, gekleed in witte gewaden, tot halverwege de 17de eeuw het ziekenhuis van Monterosso en verzorgden de zieken.
Strand
Monterosso ligt ingesloten tussen de Ligurische Zee en de heuvels en er blijft weinig ruimte over voor strand. Ook al is het een smalle strook bestaande uit zand en klein grind, toch heeft Monterosso het grootste strand van alle dorpjes van de Cinque Terre. Het overgrote deel van het strand is overigens niet vrij toegankelijk. Je kunt alleen van het strand gebruik maken of bij de zee komen als je bij een van de strand etablissementen een parasol of ligbed huurt. Het openbare strand, wat minder mooi en minder goed onderhouden is, ligt in het uiterste noorden bij het beeld van de Gigante in het nieuwe gedeelte van Monterosso en in het zuiden bij het oude gedeelte van het dorp.
Wandelen
In het beschermde natuurgebied van de Cinque Terre zijn een groot aantal wandelroutes uitgezet door de CAI (de Italiaanse Alpinisten Club). Zie het kaartje voor alle routes.
De bekendste route is de Sentiero Azzuro dat langs de kust loopt en alle dorpen met elkaar verbindt. Helaas zijn nog niet alle delen heropend na de aardverschuivingen van een aantal jaren geleden. Deze route is echter niet gratis en om hem te kunnen lopen moet je de Cinque Terre Card kopen die ook nog een aantal andere voordelen biedt. De route Monterosso-Vernazza begint links achter het gemeentehuis dat op Piazza Garibaldi staat.
Omdat het nogal warm was besloten wij om niet de intensieve route Monterosso-Vernazza te lopen, maar iets dichter bij huis in de omgeving van het dorp te gaan wandelen. Aan het einde van Via Roma kun je verschillende kanten op en we hebben een stuk gelopen van de Valle dei Limoni (Citroenvallei). Deze route loopt langs een beekje en zo als de naam doet vermoeden heel veel citroenbomen. Een bijzondere vondst vond ik het met spinnenwebben bekleedde tabernakeltje uit 1700 hoog in de muur.
Voor de wandeling 9 richting het klooster van Soviore staat 1 uur 20 minuten, maar aangezien het allemaal heuvel op is waren wij na ruim een uur pas halverwege en zijn we teruggegaan. Dit is overigens niet de eerste keer dat de tijd die voor een route staat niet haalbaar blijkt te zijn voor de gemiddelde wandelaar. Of in ieder geval niet voor ons.
Vervoer
Auto
Monterosso is met de auto te bereiken via de SP38. Met de auto mag je het dorp niet in en er is een parkeerplaats in het noorden van het oude gedeelte vlakbij de Toeristen Informatie.
Trein
Het is overigens een stuk handiger om de trein naar de Cinque Terre nemen. Ieder dorp heeft een station en vanuit Florence kun je binnen 3 uur in Monterosso zijn. Op zondagochtend vertrekt er zelfs een rechtstreekse trein vanuit Florence. De dorpjes liggen zo dicht bij elkaar dat je er meerderen op een dag zou kunnen bezoeken.
Veerboot
De hele dag varen er veerboten tussen de 5 dorpen en ook verder naar het zuiden naar Porto Venere. De boot legt in alle plaatsen aan, behalve Corniglia dat geen haventje heeft, en met een dagkaart kun je onbeperkt aan- en van boord gaan.
Binnenkort meer over mijn bezoek aan Vernazza en Porto Venere.